Όργανα του Δήμου
Για να μπορείς να διεκδικήσεις την εφαρμογή του νόμου γρήγορα και επιτυχώς, πρέπει να ενεργείς στοχευμένα, απευθυνόμενος/η στο κατάλληλο και αρμόδιο, κάθε φορά, όργανο – πρόσωπο. Για να το κάνεις αυτό, πρέπει να γνωρίζεις τα όργανα, τα οποία αποτελούν τον Δήμο και τις αρμοδιότητες εκάστου εξ’ αυτών.
Ο Δήμος αποτελείται από τα κάτωθι όργανα (ν.3463/2006 - ν.3838/2010):
Το Δημοτικό Συμβούλιο αποτελεί το κατ’ εξοχήν αποφασιστικό όργανο μέσω του οποίου ασκούνται οι αρμοδιότητες των Δήμων. Το Συμβούλιο ορίζει με απόφασή του τα δημοτικά τέλη, τους φόρους, τα δικαιώματα και τις εισφορές.
Η Οικονομική Επιτροπή είναι αρμόδια για θέματα προϋπολογισμού και οικονομικών του Δήμου.
Η Επιτροπή Ποιότητας Ζωής που αποτελείται από τον Δήμαρχο ή τον Αντιδήμαρχο και ορισμένους Δημοτικούς Συμβούλους (συνιστάται σε δήμους άνω 10.000 κατοίκων), είναι όργανο άσκησης των σχετικών με την ποιότητα ζωής, τη χωροταξία, την πολεοδομία και την προστασία του περιβάλλοντος αρμοδιοτήτων του δήμου και λαμβάνει ειδική μέριμνα για το σχεδιασμό δράσεων που αποβλέπουν στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής και εν γένει την εξυπηρέτηση των ατόμων με αναπηρίες.
Ο Δήμαρχος μαζί με τους Αντιδημάρχους αποτελούν την Εκτελεστική Επιτροπή, που παρακολουθεί την εφαρμογή της δημοτικής πολιτικής σε όλους τους τομείς καθώς και την εφαρμογή του επιχειρησιακού σχεδίου του δήμου.
Ο Αντιδήμαρχος μαζί με τον Δήμαρχο αποτελούν την Εκτελεστική Επιτροπή, που παρακολουθεί την εφαρμογή της δημοτικής πολιτικής σε όλους τους τομείς καθώς και την εφαρμογή του επιχειρησιακού σχεδίου του δήμου. Ο Αντιδήμαρχος είναι δημοτικός σύμβουλος της πλειοψηφούσας παράταξης κι έχει τις αρμοδιότητες που του αναθέτει ο Δήμαρχος.
Στους δήμους με πληθυσμό μεγαλύτερο από δέκα χιλιάδες (10.000) κατοίκους συγκροτείται, με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου Δημοτική Επιτροπή Διαβούλευσης ως όργανο με συμβουλευτικές αρμοδιότητες σχετικά με τα αναπτυξιακά προγράμματα και τις δράσεις του Δήμου, θέματα και προβλήματα τοπικού ενδιαφέροντος.
Σε κάθε δήμο συγκροτείται και λειτουργεί με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, Συμβούλιο Ένταξης Μεταναστών ως συμβουλευτικό όργανο του δήμου για την ενίσχυση της ένταξης των μεταναστών στην τοπική κοινωνία.
Η δημοτική επιτροπή ισότητας έχει τις εξής αρμοδιότητες:
• τη διασφάλιση και προώθηση της ισότητας των φύλων και την εξάλειψη των έμφυλων στερεοτύπων μέσα από δράσεις επικοινωνίας – ευαισθητοποίησης,
• την υποβολή προτάσεων για την ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου σε όλες τις δραστηριότητες του Δήμου,
• τη συνεργασία με την Αρμόδια υπηρεσία για την εκπόνηση Σχεδίου Δράσης για την Ισότητα των Φύλων σε τοπικό επίπεδο,
• την ανάληψη πρωτοβουλιών και την υλοποίηση δράσεων σε συνεργασία με την Αρμόδια υπηρεσία και την συμμετοχή εθελοντικών ομάδων
• τον εντοπισμό και την προσπάθεια εξεύρεσης και προώθησης λύσεων των προβλημάτων που προκύπτουν σε τοπικό επίπεδο από κρίσεις που γίνονται σε βάρος του ενός φύλου.
• την επιδίωξη μόνιμης και στενής συνεργασίας, με την Περιφερειακή Επιτροπή Ισότητας, τις τοπικές συνδικαλιστικές και συνεταιριστικές οργανώσεις και τους μαζικούς φορείς.
- τους τοπικούς φυσικούς πόρους ,τις ιαματικές πηγές , τις μορφές ενέργειας, πχ. ηλεκτρισμός , φυσικό αέριο, συμπεριλαμβανομένων και των ανανεώσιμων
- τις βιοτεχνικές και βιομηχανικές ζώνες
- την έρευνα ,την τεχνολογία, το ανθρώπινο δυναμικό της κάθε περιοχής
- τις υποδομές
- τον τουρισμό
- τα λιμάνια
- τις λαϊκές αγορές
- τα υγρά καύσιμα
- την κοινοτική περιουσία, τα δημοτικά και κοινοτικά δάση, τις καλλιεργητικές εκτάσεις
Ειδικότερα:
- Η προστασία και αναβάθμιση του φυσικού, αρχιτεκτονικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος (έδαφος, υδάτινοι πόροι), στο πλαίσιο των εθνικών και ευρωπαϊκών πολιτικών.
- Η καθαριότητα των κοινόχρηστων χώρων, η αποκομιδή και διαχείριση αποβλήτων, τα συστήματα αποχέτευσης και βιολογικού καθαρισμού, καθώς και η λήψη μέτρων για την προστασία των κοινόχρηστων χώρων
- Συνδρομή στην αρμόδια πυροσβεστική υπηρεσία για την αντιμετώπιση πυρκαγιών
- Ίδρυση και λειτουργία σφαγείων
- Προγράμματα σχετικά με την οικιστική και πολεοδομική ανάπτυξη, καθώς και η αποκατάσταση και ανάπλαση περιοχών σε περιοχές που υπάρχει εκμετάλλευση ορυκτού πλούτου και επεξεργασία απόβλητων
- Τα σχετικά με τα κοιμητήρια και τους χώρους αποτέφρωσης
Ειδικότερα:
1. Η εξασφάλιση και διαρκής βελτίωση των τεχνικών και κοινωνικών υποδομών (συστημάτων ύδρευσης, αφαλάτωσης, τηλεθέρμανσης, έργων ηλεκτροφωτισμού των κοινόχρηστων χώρων, η δημιουργία χώρων πρασίνου, χώρων αναψυχής, πλατειών και λοιπών υπαίθριων κοινόχρηστων χώρων.)
2. Συγκοινωνία
3. Στάθμευση
4. Η ρύθμιση της κυκλοφορίας, ο καθορισμός πεζοδρόμων, μονοδρομήσεων και κατευθύνσεων της κυκλοφορίας, η απομάκρυνση εγκαταλελειμμένων οχημάτων
5 Ο καθορισμός των χώρων και των όρων λειτουργίας των λαϊκών αγορών και των εμποροπανηγύρεων
6. Διαφήμιση
7. Η προστασία του καταναλωτή σχετικά με θέματα που αφορούν τα δικαιώματά του, την ποιότητα των προσφερόμενων αγαθών και υπηρεσιών και τις επιπτώσεις τους στην υγεία και το περιβάλλον, σε συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές.
8. Ο προσδιορισμός ειδικότερων όρων και προϋποθέσεων της ίδρυσης και εγκατάστασης καταστημάτων, επιχειρήσεων και ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων, καθώς και την αισθητική, φυσιογνωμία και τις εν γένει λειτουργίες της πόλης.
9. Ο προσδιορισμός των όρων και των ωρών λειτουργίας μουσικής σε καταστήματα, τα οποία λειτουργούν στην πόλη
10. Η μέριμνα και η λήψη μέτρων για την προστασία της δημόσιας υγείας, όπως ο υγειονομικός έλεγχος ,ο έλεγχος της ηχορύπανσης, της κοινής ησυχίας και της εκπομπής ρύπων, θορύβων και άλλων επιβαρύνσεων του περιβάλλοντος , τα αδέσποτα ζώα
11. Η προστασία της ζωής και της περιουσίας των κατοίκων, όπως ο έλεγχος σήμανσης των εργασιών που εκτελούνται στις οδούς και της τήρησης των υποχρεώσεων αυτών που εκτελούν έργα και εναποθέτουν υλικά και εργαλεία στις οδούς του δημοτικού ή κοινοτικού δικτύου, η λήψη μέτρων και ο έλεγχος για την προστασία από επικίνδυνες οικοδομές, από έλλειψη μέτρων ασφάλειας και υγιεινής σε εργασίες που εκτελούνται και γενικότερα από δραστηριότητες που εγκυμονούν κινδύνους για τη ζωή και την περιουσία των κατοίκων.
12. Η προστασία και αναβάθμιση της αισθητικής των πόλεων και των οικισμών.
13. Η μέριμνα και η λήψη μέτρων για την απρόσκοπτη πρόσβαση στους κοινόχρηστους χώρους.
14. Η ονομασία των οδών, πλατειών, η τοποθέτηση πινακίδων πληροφορίας και η αρίθμηση κτισμάτων.
1. Προγράμματα δράσης για την απασχόλησης και την ενσωμάτωσης ανέργων, συμβολή στην απορρόφηση του εργατικού δυναμικού της περιοχής τους στο πλαίσιο των εθνικών και ευρωπαϊκών πολιτικών.
2. Προώθηση και ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και υπηρεσιών επαγγελματικής κατάρτισης
Ειδικότερα:
1. Υποστήριξη και κοινωνική φροντίδα της βρεφικής και παιδικής ηλικίας και της τρίτης ηλικίας, με την ίδρυση και λειτουργία ιδρυμάτων όπως παιδικών και βρεφονηπιακών σταθμών, βρεφοκομείων, ορφανοτροφείων, κέντρων ανοικτής περίθαλψης και ημερήσιας φροντίδας, ψυχαγωγίας και αναψυχής ηλικιωμένων, γηροκομείων κ.λπ. και τη μελέτη και εφαρμογή σχετικών κοινωνικών προγραμμάτων.
2. Η εφαρμογή πολιτικών ή η συμμετοχή σε δράσεις και προγράμματα, που στοχεύουν στη μέριμνα, υποστήριξη και φροντίδα ευπαθών κοινωνικών ομάδων με την παροχή υπηρεσιών υγείας και την προαγωγή ψυχικής υγείας
3. Η μέριμνα για τη στήριξη αστέγων και οικονομικά αδύνατων δημοτών
4. Η πρόληψη της παραβατικότητας στην περιφέρειά τους
5. Η ένταξη αθίγγανων, παλιννοστούντων ομογενών, μεταναστών και προσφύγων στην κοινωνική, οικονομική και πολιτιστική ζωή της τοπικής κοινωνίας.
6. Η προώθηση και ανάπτυξη του εθελοντισμού και της κοινωνικής αλληλεγγύης
Ειδικότερα:
1. Η γενικότερη ασχολία με τα σχολικά κτίρια
2. Η ίδρυση και λειτουργία βιβλιοθηκών, κέντρων δημιουργικής απασχόλησης παιδιών, πάρκων κυκλοφοριακής αγωγής.
3. Η δημιουργία πολιτιστικών, πνευματικών, αθλητικών κέντρων και η προστασία αυτών
4. Η διοργάνωση συναυλιών, θεατρικών παραστάσεων και άλλων πολιτιστικών εκδηλώσεων ή η συμμετοχή τους σε αυτά.
5. Η προώθηση πολιτιστικών ανταλλαγών, σε εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο,
6. Η ανάπτυξη του πολιτιστικού τουρισμού.
1. Ο συντονισμός και η επίβλεψη του έργου της πολιτικής προστασίας για την πρόληψη, ετοιμότητα, αντιμετώπιση και αποκατάσταση των καταστροφών που συμβαίνουν στα διοικητικά τους όρια.
Αρμοδιότητες, που αφορούν έγγραφα προσωπικής κατάστασης των πολιτών (συμπεριλαμβανομένων των ομογενών και των παλιννοστούντων) τομείς της κοινωνικής ζωής αυτών (πχ. πολιτικοί γάμοι, κοιμητήρια, κατοικίδια ζώα), τα ζητήματα σχετικά με τα καταστήματα, τους χώρους ψυχαγωγίας, τις οικοδομές.
Ειδικότερα:
1. Η τήρηση του δημοτολογίου και του μητρώου αρρένων, η έκδοση των σχετικών πιστοποιητικών που απορρέουν από αυτό, καθώς και η τήρηση των υποχρεώσεων που απορρέουν από την κείμενη νομοθεσία για τη δημιουργία και τήρηση του Εθνικού Δημοτολογίου.
2. Η τήρηση των ληξιαρχικών βιβλίων
3. Η τήρηση αρχείων επίσημων εγγράφων και η έκδοση αντιγράφων.
4. Η περιοδική ενημέρωση των δημοσίων υπηρεσιών για τις μεταβολές προσωπικής κατάστασης, που προκύπτουν από τα τηρούμενα στοιχεία.
5. Η τήρηση των υποχρεώσεων που προκύπτουν από την ισχύουσα εκλογική νομοθεσία.
6. Η τήρηση των υποχρεώσεων που προκύπτουν από την ισχύουσα νομοθεσία περί ιθαγένειας και αλλοδαπών και μετανάστευσης.
7. Η χορήγηση άδειας πολιτικού γάμου και η τέλεση των γάμων αυτών.
8. Η δημιουργία, συντήρηση και λειτουργία κοιμητηρίων και κέντρων αποτέφρωσης νεκρών, καθώς και η χορήγηση άδειας ταφής και αποτέφρωσης νεκρών.
9. Η χορήγηση βεβαίωσης μόνιμης κατοικίας.
10. Ο έλεγχος της τήρησης των διατάξεων που αφορούν τους χώρους προσωρινής εγκατάστασης μετακινούμενων πληθυσμιακών ομάδων.
11. Ο έλεγχος της τήρησης των διατάξεων που αφορούν τα ζώα συντροφιάς.
12. Ο έλεγχος τήρησης των διατάξεων που αφορούν το Γενικό Οικοδομικό Κανονισμό και τις οικοδομές που χαρακτηρίζονται επικίνδυνες.
13. Η χορήγηση, ανάκληση και αφαίρεση των αδειών ίδρυσης, λειτουργίας και εγκατάστασης των καταστημάτων και επιχειρήσεων, οι όροι λειτουργίας και εγκατάστασης των οποίων καθορίζονται από την κείμενη νομοθεσία και τους αντίστοιχους υγειονομικούς κανονισμούς και διατάξεις, καθώς και ο έλεγχος της τήρησης αυτών.
14. Η τήρηση των διατάξεων που αφορούν το ωράριο λειτουργίας των καταστημάτων.
15. Η χορήγηση, ανάκληση και αφαίρεση αδειών εγκατάστασης και λειτουργίας κινηματογράφων, θεάτρων και παρεμφερών επιχειρήσεων και η διενέργεια των προβλεπόμενων επιθεωρήσεων
16. Η χορήγηση, ανάκληση και αφαίρεση αδειών ίδρυσης και λειτουργίας παιδότοπων και διάφορων ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων,
17. Η χορήγηση, ανάκληση και αφαίρεση αδειών τεχνικών ψυχαγωγικών παιγνίων και παροχής υπηρεσιών διαδικτύου, καθώς και ο έλεγχος τήρησης των σχετικών διατάξεων.
18. Η χορήγηση και ανάκληση άδειας λειτουργίας μουσικών οργάνων, καθώς και ο έλεγχος τήρησης των σχετικών διατάξεων.
19. Η χορήγηση άδειας κυκλοφορίας ζωήλατου οχήματος στην περιφέρειά τους.
20. Η αφαίρεση της άδειας από τις οικοδομές για μη εξόφληση ασφαλιστικών εισφορών στο Ι.Κ.Α.
21. Η χορήγηση και ανάκληση άδειας εγκατάστασης και χρήσης του οικήματος για την άσκηση δραστηριότητας από εκδιδόμενα πρόσωπα, καθώς και ο έλεγχος τήρησης των σχετικών διατάξεων.
22. Η πρόσληψη και αλλαγή επωνύμου, καθώς και η πρόσληψη πατρωνύμου και μητρωνύμου από παιδιά, που γεννήθηκαν χωρίς γάμο των γονέων τους ή είναι αγνώστων γονέων.
23. Ο εξελληνισμός του ονοματεπωνύμου Ελλήνων του εξωτερικού, ομογενών αλλοδαπών, που αποκτούν την ελληνική ιθαγένεια και παλιννοστησάντων ομογενών, που έχουν την ελληνική ιθαγένεια. 28. Ο καθορισμός των χρονικών ορίων λειτουργίας καταστημάτων και επιχειρήσεων.
24. Η εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας για τη χορήγηση αδειών εκμετάλλευσης περιπτέρων και πώλησης προϊόντων καπνού, καθώς και παραχώρησης του δικαιώματος εκμετάλλευσης κυλικείου- καφενείου
25. Η λήψη απόφασης σχετικά με τον καθορισμό των ωρών ανοίγματος, μεσημβρινής διακοπής και κλεισίματος των φαρμακείων και φαρμακαποθηκών
26. Η παροχή άδειας σε πρόσωπο που διατηρεί κατάστημα πώλησης σκύλων ή γατών (μετά από έκθεση Κτηνιατρικής Αρχής), καθώς και σχετικής άδειας λειτουργίας του καταστήματος.
27. Χορήγηση αδειών άσκησης επαγγέλματος κουρέα, κομμωτή, τεχνίτη περιποίησης χεριών και ποδιών, καθώς και η συγκρότηση σχετικής εξεταστικής επιτροπής και πειθαρχικού συμβουλίου.
28. Η χορήγηση άδειας λειτουργίας εκθέσεων βιβλίου, καθώς και ο σχετικός έλεγχος και η επιβολή κυρώσεων.
29. Η χορήγηση αδειών για την οργάνωση εκθέσεων (εκτός των διεθνών), η ρύθμιση θεμάτων λειτουργίας τους και η εποπτεία αυτών.
30. Η χορήγηση αδειών καταλληλότητας εκθεσιακών χωρών.